fot. Piotr Bułakowski / RMF FM

Supraśl - historia

RMF FM
woj. Podlaskie
27 lutego 2018
Swoje powstanie Supraśl w duży stopniu zawdzięcza prawosławnym mnichom, którzy w roku 1501 przenieśli tu swój monastyr z odległego o niespełna 30 km Gródka. Z wydarzeniem tym związana jest legenda, którą w XVIII-wiecznych kronikach klasztoru umieścił unicki mnich ojciec Mikołaj Radkiewicz

"Najprzód roku 1498 w Gródku tę ławrę, albo monastyr fundować zaczął p.m. Aleksander Chodkiewicz wojewoda nowogródzki i marszałek wielki Wielkiego Księstwa Litewskiego w dobrach swych dziedzicznych, stąd o mil 4, i tam na pierwszym tym funduszu osadził był zakonników zakonu świętego Bazylego Wielkiego, żadnych jeszcze nie czyniąc im zapisów, i pierwszy był superior albo hegumen Paphnutiusz Sieheń. A gdy te miejsce w lat dwie nie spodobało [się] zakonnikom, prosili fundatora, aby na innym spokojniejszym miejscu ich ufundował. Ten pan świątobliwy pozwolił im onego samym upatrywać i obrać. A tak już mając na to od fundatora konsens, zrobili krzyż drewniany i puścili z Gródka rzeką Supraślem tą intencyją, gdzie na którem miejscu stanie, tam się mieli kontentować. Jakoż z prowidencyji Pana Boga na tak pięknym, spokojnym i pożytecznym miejscu nazywającym się Hrudzie w puszczy Błudowskiej, dziedzicznych dobrach tegoż fundatora, pomieniony krzyż przy brzegu rzeki Supraśla znalazłszy, oznajmili fundatorowi, który przeniozszy z Gródka zaczął fundować".

Wraz z rozbudową klasztoru rosła także przyklasztorna osada. Po raz pierwszy Supraśl jako miasto wymieniony został w bulli papieża Piusa VI z 1798 r. erygującej tu stolicę biskupstwa unickiego. Po upadku Rzeczypospolitej w 1839 r. carat zlikwidował Cerkiew Greko-Unicką, a jej majątek, duchownych i wiernych włączył do Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej. W XVIII wieku do miasta zaczęli przybywać fabrykanci z Niemiec i Królestwa Polskiego, którzy budując tu swoje zakłady unikali opłat celnych na swoje wyroby wywożone do Rosji. Dzięki m.in. Huffertowi, Zachertowi, Buchholzowi, Jansenowi, Supraśl w krótkim czasie stał się w Obwodzie Białostockim ważnym ośrodkiem włókiennictwa, a liczba mieszkańców w roku 1857 wzrosła do prawie 3,5 tysiąca. To z tamtego okresu pochodzi najwięcej supraskich zabytków, wśród nich Kościół parafialny Św. Trójcy, kościół parafialny pw. NMP Królowej Polski, kaplica rodowa i dworek Zacherta, drewniane domy tkaczy, zespół fabryczny Jansena oraz zbudowany pod koniec XIX wieku pałac rodziny Buchholtzów.

Reklama