Pomnik Maksymiliana Ciężkiego w Szamotułach / Fot. Adam Górczewski, RMF FM

Pomnik Maksymiliana Ciężkiego w Szamotułach

RMF FM
Szamotuływoj. Wielkopolskie / Pojezierze Wielkopolskie
5 września 2017
Maksymilian Ciężki to jedna z wielkich, ale niedocenionych szerzej postaci istotnych dla historii Polski. W tym konkretnym przypadku chodzi o człowieka, który miał pośredni wpływ na przebieg drugiej wojny światowej - był wykładowcą na kursie dla kryptologów, dzięki któremu wyłoniono grupę przyszłych pogromców kodu Enigmy. By o Ciężkim pamiętano w centrum Szamotuł stanął pomnik ku czci jednego z największych mieszkańców miasta.

Maksymilian Ciężki urodził się w Szamotułach w 1898 roku. Jako szesnastolatek stworzył oddział skautów, który po wybuchu pierwszej wojny światowej posłużył jako przykrywka do werbunku ochotników do Legionów Polskich. Ciężki w 1917 r. powołany został do armii niemieckiej i walczył na froncie francuskim. W 1918 pełnił służbę w Oddziałach Zapasowych Łączności w Ohrdruf, a podczas urlopu w konspiracji skupował broń od żołnierzy niemieckich. Ta przydała się po demobilizacji i powrocie do rodzinnych Szamotuł, bo wkrótce Ciężki został powstańcem wielkopolskim. Uzbroił robotników fabrycznych w Poznaniu i na ich czele usunął miejscową administrację niemiecką.


Po powstaniu kształcił się w Oficerskiej Szkole Łączności w Zegrzu, dowodził radiostacjami i trafił do Sztabu Generalnego.
W 1929 roku został jednym z wykładowców kursu dla kryptologów. Najlepszych studentów wcielono do Biura Szyfrów Sztabu Głównego, wśród nich byli Rejewski, Różycki i Zygalski – to oni złamali Enigmę, czyli niemiecki szyfr maszynowy. Dzięki temu łatwiej było aliantom wygrać z Niemcami. Ciężki był tym, który stwierdził, że do łamania szyfrów powinni zabierać się nie tylko filologowie, ale i matematycy.
Po wojnie Ciężki nie wrócił do kraju. Władza ludowa pozbawiła go obywatelstwa, władze emigracyjne nadały stopień podpułkownika. O awansie Ciężki nigdy się nie dowiedział. Zmarł w zapomnieniu w Anglii w 1951 r. W 2008 r. do Szamotuł sprowadzono jego prochy, a w centrum miasteczka odsłonięto poświęcony mu pomnik. Można na nim znaleźć m.in. odwołania do Enigmy. Park za pomnikiem też nosi imię zasłużonego podpułkownika.

Tagi: CiężkiEnigmakodwojnaszyfr

Reklama