Skąd biorą się nazwy orkanów i huraganów?

Ksawery, Grzegorz, Marcin... Wiele osób zastanawia się, skąd biorą się nazwy orkanów czy huraganów. My wyjaśnimy wam, dlaczego orkan Grzegorz to wina Niemców.

Huraganom, orkanom, tajfunom oraz burzom tropikalnym – czyli ogólnie mówiÄ…c cyklonom – imiona nadaje siÄ™ od ponad stu lat. Cel jest prosty – Å‚atwiej zapamiÄ™tać imiÄ™ niż cyfrÄ™ lub kod literowy. Co wiÄ™cej, wedÅ‚ug badaÅ„ ludzie czujÄ… wiÄ™kszy respekt przed cyklonem, którego nazwÄ™ zapamiÄ™tujÄ…, przez co lepiej przygotowujÄ… siÄ™ do jego nadejÅ›cia.

Co ciekawe, na początku cyklonom nadawano jedynie żeńskie imiona. W latach 70. ubiegłego wieku ta praktyka spotkała się jednak z protestem feministek. Dlatego też od tamtej pory orkanom czy huraganom zaczęto naprzemiennie nadawać imiona żeńskie i męskie.

W Europie w kwestii nazewnictwa orkanów panuje istna „wolna amerykanka”, ponieważ każdy kraj nazywa je po swojemu. Na przykÅ‚ad nazwa niedawnego orkanu Grzegorz jest spolszczonym niemieckim Herwartem. To wÅ‚aÅ›nie na nazwach nadawanych przez meteorologów z Wolnego Uniwersytetu w Berlinie najczęściej wzorujemy siÄ™ w Polsce.

Kwestia nomenklatury cyklonów znacznie bardziej usystematyzowana jest za to w Stanach Zjednoczonych. Tam nazewnictwo cyklonów nie jest przypadkowe. Co wiÄ™cej, imiona nadaje siÄ™ im ze sporym czasowym wyprzedzeniem, tak wiÄ™c już teraz wiemy, jakie orkany mogÄ… uderzyć w PolskÄ™ w przyszÅ‚ym roku. Nazwy nadawane sÄ… wczeÅ›niej, by nie doszÅ‚o do nieporozumieÅ„ – by nie zdarzyÅ‚o siÄ™ na przykÅ‚ad, że dwa różne zjawiska zostanÄ… nazwane tym samym imieniem lub odwrotnie – by ten sam cyklon nie zostaÅ‚ nazwany kilkoma różnymi imionami.

Lista imion, które nadaje siÄ™ cyklonom, jest Å›ciÅ›le okreÅ›lona. Stanowi ona spis imion rozpoczynajÄ…cych siÄ™ na każdÄ… literÄ™ alfabetu – po jednym do każdej z nich. Co roku obowiÄ…zuje jeden z szeÅ›ciu zestawów utworzonych na podstawie tej wÅ‚aÅ›nie listy, zatem ten, który stosowany jest w tym roku, powtórzy siÄ™ dopiero za sześć lat.

Każdy zestaw to dokładnie 21 imion. Jednak co wtedy, gdy w danym roku wystąpi więcej niż 21 takich zjawisk? Wówczas nadawane są im nazwy greckie. Zdarza się również, że z listy 21 imion któreś zostanie wykreślone. Dzieje się tak, gdy cyklon nazwany danym imieniem zebrał wyjątkowo krwawe żniwo. Tak stało się na przykład w przypadku huraganu Katrina. Taka nazwa nie figuruje już w spisie.

Chcesz mieć swój orkan? Nic prostszego. WracajÄ…c do Europy, w listopadzie 2002 roku Niemcy wprowadzili możliwość nazywania cyklonów wybranym przez siebie imieniem – oczywiÅ›cie za drobnÄ… opÅ‚atÄ…. DziÄ™ki akcji „Zaadoptuj wir” za dokÅ‚adnie 236,81 euro można nazwać swoim imieniem wybrany niż. Cena za wyż musiaÅ‚a być oczywiÅ›cie – analogicznie do nazwy – wyższa. Za przyjemność posiadania wÅ‚asnego wyżu trzeba zapÅ‚acić już 355,81 euro. W taki wÅ‚aÅ›nie orkan Grzegorz staÅ‚ siÄ™ Grzegorzem. Nazwa cyklonu, który oryginalnie nosiÅ‚ imiÄ™ Herwart, zostaÅ‚a kupiona przez obywatela Niemiec, Herwarta Miessnera.

Zobacz także