21 gramów - tyle waży dusza człowieka?

W 1901 roku doktor Duncan MacDougall przeprowadził eksperyment na grupie umierających pacjentów. Sprawdzał, czy dusza istnieje i czy waży 21 gramów. Jednak badania te budzą do dzisiaj wiele kontrowersji. O tym w Poranku z RMF FM mówiła Ola Filipek i Przemysław Skowron!

Duncan McDougall

Duncan McDougall, amerykański lekarz praktykujący na przełomie XIX i XX wieku w stanie Massachusetts. Był członkiem Amerykańskiego Stowarzyszenia Badań nad Zjawiskami Nadprzyrodzonymi. Fascynowała go ludzka dusza - ile waży i gdzie znajduje się jej miejsce w ciele człowieka.

Z początkiem XX wieku zaczął przyglądać się "substancji duszy" twierdząc, że skoro opuszcza ona ciało w momencie fizycznej śmierci organizmu, musi znajdować się w miejscu "biologicznego złączenia". Kolejna hipoteza, w którą wierzył i postanowił w końcu udowodnić, brzmiała: dusza musi posiadać masę, która zdolna jest do wykrycia w momencie umierania.

21 gramów

MacDougall zabrał się więc za badania. Pracował w szpitalu - mógł obserwować śmiertelnie chore osoby. Za zgodą swoich przełożonych wyłonił grupę pacjentów, która stała się obiektem jego eksperymentu, który od samego początku budził wiele kontrowersji.
Kolejnym krokiem lekarza było zawężenie grona do sześciu umierających osób. Krańcowe wyczerpanie pacjentów miało gwarantować spokojną agonię, dzięki której zważenie ciała będzie precyzyjne.

10 kwietnia 1901 roku na czułej, dużej wadze umieszczono człowieka umierającego na gruźlicę. MacDougall razem z czteroosobową komisją obserwowali agonię mężczyzny, odnotowując przy tym powolny spadek wagi - średnio 28 gramów na godzinę. Oczywiście, zjawisko to można było wytłumaczyć utratą wody przez chorego pacjenta.

Po kilku godzinach mężczyzna zmarł. Komisja zarejestrowała moment śmierci - waga gwałtownie spadła o 21 gramów. W kolejnych miesiącach przeprowadzono jeszcze kilka eksperymentów, odnotowując za każdym razem niewielką zmianę wagi.

Kontrowersje

Eksperymenty przeprowadzane na umierających pacjentach przez doktora Duncana MacDouggalla spotkały się z krytyką mediów oraz opinii publicznej. Testy musiały się zakończyć, jednak doktor znalazł sposób, aby dalej badać duszę.

Lekarz zamienił ludzi na psy. Po kilku eksperymentach odkrył, że waga nie reaguje na śmierć czworonogów. Sugerowano wtedy, że być może duszę posiadają tylko ludzie bądź, że psia dusza waży na tyle mało, że nie może jej wyłapać waga. Rozważania na temat ludzkiej duszy zostały opublikowane w periodyku "American Medicine" - zawarte tam koncepcje i rozważania powielała ówczesna prasa, dzięki czemu weszły one do powszechnego obiegu.

Lata później lekarz przyznał, że wszystkie eksperymenty (oprócz pierwszego) wiązały się z różnymi problemami technicznymi. Sam nie był pewien, czy dusza ludzka faktycznie waży 21 gram. Co prawda, badania MacDougalla nie wniosły nic do wiedzy medycznej, jednak zainspirowały między innymi Alejandro Gonzalez’a Inarritu do nakręcenia filmu "21 gramów".

Zobacz także