Poniedziałek Wielkanocny. Co to za święto?
Poniedziałek Wielkanocny – jak sama nazwa wskazuje – jest obchodzony dzień po Wielkanocy. Podobnie jak niedziela Zmartwychwstania Pańskiego jest to święto ruchome, a w tym roku przypada ono na 13 kwietnia. W Polsce jest to dzień ustawowo wolny od pracy.
Poniedziałek Wielkanocny to inaczej lany poniedziałek, a nazwa ta pochodzi od dobrze znanej tradycji oblewania się tego dnia wodą. Nawiązuje to do praktyk pogańskich, które łączyły w sobie symboliczny powrót przyrody do życia na wiosnę. Oblewanie wodą miało także symbolicznie oczyścić ciało z grzechu i chorób. Na oblewanie w szczególności narażone były panny, bo było to „gwarantem płodności”.
Lany poniedziałek i tradycje
Najbardziej znaną tradycją jest wspomniane już lanie wodą, czyli inaczej śmigus-dyngus. Co ciekawe, wcześniej były to dwa osobne zwyczaje; „śmigus” odnosił się do symbolicznego smagania po nogach witkami wierzby lub palmami, a z czasem doszło do tego także oblewanie wodą. „Dyngusem” natomiast nazywano symboliczny wykup (np. w postaci jajek) od ponownego oblania. Z czasem nazwy te połączyły się w jedno, dając właśnie śmigus-dyngus.
Więcej na ten temat przeczytacie TUTAJ:
Innym zwyczajem, praktykowanym głównie na południu kraju, jest symboliczne pokropienie gospodarstwa i ziem przez pana domu. Miało to symbolizować dobrobyt i urodzaj na najbliższe miesiące. Popularnym było kiedyś także m.in. robienie drobnych żartów sąsiadom, a także tzw. chodzenie z kurkiem po dyngusie; na wózku dyngusowym wożono koguta (z czasem zastąpionego figurą glinianą czy z ciasta), który był symbolem urodzaju.