Netykieta to nic innego, jak etykieta. Innymi s艂owy, to zasady przyj臋te w艣r贸d internaut贸w, kt贸rymi nale偶y kierowa膰 si臋 w trakcie surfowania po sieci. Na pocz膮tku zajmijmy si臋 regu艂ami prowadzenia dyskusji w Internecie, o kt贸rych przypomnia艂o niedawno Ministerstwo Cyfryzacji:
- Szanuj innych u偶ytkownik贸w – Internet to przestrze艅, gdzie spotykaj膮 si臋 ludzie z r贸偶nych stron, o r贸偶nych pogl膮dach i przekonaniach. Pami臋taj, 偶e po drugiej stronie ekranu te偶 jest cz艂owiek. Nie o艣mieszaj, nie obra偶aj i nie poni偶aj tych, kt贸rzy maj膮 odmienne zdanie. Dyskusja – tak, ale zawsze w duchu szacunku.
- Nie "krzycz" w Internecie – U偶ywanie WIELKICH LITER w Internecie jest postrzegane jako KRZYK. Dlatego, zanim naci艣niesz klawisz Caps Lock, ZASTAN脫W SI臉 DWA RAZY. Pami臋taj te偶, 偶e nadu偶ywanie emotikon贸w mo偶e utrudni膰 zrozumienie twojej wiadomo艣ci.
- Stosuj zasady poprawnej pisowni – Poprawna polszczyzna to podstawa. Nie tylko 艣wiadczy o twoim szacunku do rozm贸wcy, ale i pomaga unikn膮膰 nieporozumie艅. Internetowa "gwara" ma swoje miejsce, ale nie zapominaj o zasadach gramatyki i ortografii.
- Sprzeciwiaj si臋 hejtowi – Internet mo偶e by膰 miejscem pe艂nym pozytywnej energii, ale niestety czasem pojawiaj膮 si臋 te偶 szkodliwe i niebezpieczne tre艣ci. Je艣li napotkasz hejt, nie b膮d藕 oboj臋tny. Takie tre艣ci zg艂aszaj do administrator贸w serwis贸w i odpowiednich instytucji. Poka偶, 偶e Internet bez hejtu jest mo偶liwy!
- Przestrzegaj regulaminu serwisu – Ka偶dy serwis internetowy ma sw贸j regulamin, kt贸ry jest swoist膮 "konstytucj膮". Zanim zaczniesz korzysta膰 z danego portalu, zapoznaj si臋 z jego zasadami. To pomo偶e unikn膮膰 wielu nieporozumie艅.
- Uwa偶aj na fake newsy – W dobie Internetu informacja rozprzestrzenia si臋 b艂yskawicznie. Niestety, dotyczy to r贸wnie偶 fa艂szywych wiadomo艣ci. Zanim udost臋pnisz dalej jakiego艣 "newsa", upewnij si臋, 偶e pochodzi on z wiarygodnego 藕r贸d艂a. Nie szerz dezinformacji!
- Korzystaj z "lupki" – Zanim zadasz pytanie w grupie na Facebooku czy na forum, sprawd藕, czy kto艣 przypadkiem wcze艣niej nie udzieli艂 ju偶 na nie odpowiedzi. U偶ycie funkcji wyszukiwania (symbolizowanej przez lup臋) pomo偶e zaoszcz臋dzi膰 czas i unikn膮膰 powielania tych samych temat贸w.
Ochrona prywatno艣ci to podstawa!
Zacznijmy od siebie. Rejestruj膮c si臋 na nowych platformach czy w aplikacjach, zawsze znajd藕 chwil臋 na przeczytanie polityki prywatno艣ci. Brzmi nudno? Mo偶e i tak, ale to w艂a艣nie tam kryj膮 si臋 informacje o tym, jakie dane o sobie musimy ujawni膰.
Unikajmy tak偶e podejrzanych link贸w i pami臋tajmy o stosowaniu silnych hase艂 – to podstawy cyberbezpiecze艅stwa. Nie zapominajmy r贸wnie偶 o opcjach prywatno艣ci w naszych przegl膮darkach. W艂膮czanie trybu incognito czy dbanie o to, co publikujemy w sieci, mo偶e znacz膮co zwi臋kszy膰 nasze bezpiecze艅stwo.
Publikuj膮c w Internecie, pami臋tajmy nie tylko o sobie. Zanim wrzucimy zdj臋cie z przyjaci贸艂mi, warto upewni膰 si臋, 偶e nikt nie ma nic przeciwko temu. To proste dzia艂anie, kt贸re mo偶e oszcz臋dzi膰 nam wielu nieporozumie艅.
Nie wszystko, co udost臋pniono w sieci, jest do naszej dyspozycji bez ogranicze艅. Udost臋pniaj膮c tre艣ci, zawsze pami臋tajmy o podaniu autora i 藕r贸d艂a. A je艣li potrzebujemy grafik do naszych projekt贸w, szukajmy takich, kt贸re posiadaj膮 licencj臋 Creative Commons.
Uwa偶aj na tego typu tre艣ci!
Przemoc, obra偶enia fizyczne, 艣mier膰 – to tre艣ci, kt贸re nie powinny znale藕膰 miejsca w sieci. Zdj臋cia czy filmy prezentuj膮ce ofiary wypadk贸w czy okrucie艅stwo wobec zwierz膮t to tylko niekt贸re przyk艂ady tego, co powinni艣my zg艂asza膰.
Nawo艂ywanie do samookalecze艅, samob贸jstw, promowanie niebezpiecznych zachowa艅, dyskryminacja czy nawet nienawi艣膰 – Internet nie lubi tego typu tre艣ci. Warto pami臋ta膰, 偶e takie materia艂y mog膮 mie膰 tragiczne skutki w rzeczywistym 偶yciu.
Pornografia, szczeg贸lnie ta przedstawiaj膮ca przemoc czy seksualne wykorzystywanie dzieci, to kolejny alarmuj膮cy sygna艂, kt贸ry nie powinien by膰 ignorowany. Uwa偶ajmy te偶 na patostreamy, czyli transmisje na 偶ywo prezentuj膮ce zachowania patologiczne, r贸wnie偶 zas艂uguj膮 na nasz膮 uwag臋 i reakcj臋.
Zg艂aszaj nieodpowiednie zachowania
Co wa偶ne, nie wszystkie z tych tre艣ci naruszaj膮 bezpo艣rednio prawo, ale ich rozpowszechnianie mo偶e by膰 karalne. Gdzie mo偶na zg艂asza膰 niepokoj膮ce nas materia艂y? Na ratunek przychodz膮 takie instytucje jak CERT Polska oraz Dy偶urnet.pl, gdzie mo偶emy zg艂asza膰 incydenty naruszaj膮ce bezpiecze艅stwo w sieci oraz nielegalne tre艣ci.
Pami臋tajmy, 偶e nasze dzia艂ania w Internecie maj膮 konsekwencje. To, jak si臋 zachowujemy, co publikujemy i jak komunikujemy si臋 z innymi, m贸wi wiele o nas samych.
B膮d藕my odpowiedzialni – zar贸wno za siebie, jak i za przestrze艅 internetow膮, kt贸r膮 wsp贸艂tworzymy. Razem mo偶emy sprawi膰, 偶e Internet stanie si臋 bezpieczniejszym miejscem dla nas wszystkich!