Objawy endometriozy – jak rozpoznać chorobę?
Rozpoznanie endometriozy może być trudne, ponieważ objawy są złożone i często przypominają oznaki innych schorzeń. Najbardziej charakterystycznym symptomem jest przewlekły ból miednicy, zwłaszcza nasilający się podczas menstruacji. Najczęstsze objawy endometriozy:
- bolesne miesiączki;
- ból podczas lub po współżyciu;
- ból przy oddawaniu moczu lub stolca, szczególnie w czasie menstruacji;
- obfite krwawienia miesiączkowe lub międzymiesiączkowe plamienia;
- problemy z zajściem w ciążę;
- objawy ze strony przewodu pokarmowego: biegunka, zaparcia, wzdęcia, nudności;
- chroniczne zmęczenie.
Nie wszystkie kobiety z endometriozą doświadczają objawów. U wielu z nich choroba zostaje wykryta dopiero podczas diagnostyki niepłodności lub przypadkowo w trakcie operacji. Stopień nasilenia bólu nie zawsze odpowiada rozległości zmian chorobowych. W ramach profilaktyki zaleca się regularne wizyty u ginekologa we Wrocławiu lub innym mieście. W przypadku zaobserwowania niepokojących objawów należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem.
Co może powodować rozwój endometriozy?
Jednoznaczna przyczyna endometriozy nie jest znana, jednak istnieje kilka teorii, które wyjaśniają możliwe mechanizmy rozwoju choroby. Wśród nich wymienia się czynniki genetyczne, immunologiczne i hormonalne. Najczęstsze przyczyny endometriozy:
- wsteczna menstruacja (krew menstruacyjna cofa się przez jajowody do jamy brzusznej);
- przekształcenie komórek otrzewnej pod wpływem hormonów;
- przekształcenie komórek zarodkowych w komórki podobne do endometrium;
- przemieszczenie komórek endometrium przez układ krwionośny lub limfatyczny;
- przyczepianie się komórek endometrialnych do blizn pooperacyjnych;
- osłabienie układu odpornościowego.
Ryzyko zachorowania na endometriozę wzrasta u kobiet, które wcześnie zaczęły miesiączkować, mają krótkie cykle menstruacyjne, doświadczają obfitych lub długotrwałych krwawień, mają niski wskaźnik masy ciała oraz kobiet, które nie rodziły dzieci. Czynnikiem ryzyka mogą być również przypadki endometriozy w rodzinie.
Choć endometrioza najczęściej pojawia się u kobiet w wieku rozrodczym, może również wystąpić u dziewcząt w okresie dojrzewania oraz utrzymywać się po menopauzie, zwłaszcza w przypadku stosowania terapii hormonalnej.
Sposoby leczenia endometriozy
Chociaż obecnie nie istnieje lekarstwo trwale eliminujące endometriozę, dostępne formy terapii pozwalają na łagodzenie objawów oraz poprawę jakości życia pacjentek. Wybór metody zależy od nasilenia objawów, planów dotyczących macierzyństwa i wieku pacjentki. Metody stosowane w leczeniu endometriozy:
- leki przeciwbólowe (np. ibuprofen);
- hormonalne środki antykoncepcyjne (tabletki, plastry, wkładki domaciczne);
- agoniści i antagoniści GnRH (leki zatrzymujące cykl menstruacyjny);
- progestageny (np. zastrzyki lub implanty);
- inhibitory aromatazy (leki zmniejszające poziom estrogenu);
- chirurgia laparoskopowa (usuwanie ognisk endometriozy);
- histerektomia (usunięcie macicy lub jajników w ostateczności).
Ponieważ jednym z najpoważniejszych powikłań endometriozy jest niepłodność, terapia może obejmować jej leczenie (w tym zapłodnienie in vitro). Wiele kobiet z łagodną lub umiarkowaną endometriozą jest w stanie zajść w ciążę i ją donosić.
W licznych przypadkach leczenie endometriozy ma charakter długofalowy i wymaga współpracy z zespołem specjalistów. Wsparcie psychologiczne oraz edukacja na temat choroby mogą istotnie poprawić komfort życia. Nawet jeśli endometrioza nie może być całkowicie wyleczona, dobrze dobrana terapia pozwala kontrolować objawy i zapobiegać powikłaniom.