- Język osób z mrocznymi stronami osobowości (np. narcyzmem) jest bardziej negatywny, wrogi i skupiony na sobie.
- Osoby te rzadziej używają słów wskazujących na więzi społeczne, takich jak „my” czy „rodzina”.
- Analiza codziennego języka może być cenną wskazówką w rozpoznawaniu problemów z osobowością – zarówno w internecie, jak i w realnych relacjach.
Język jako lustro osobowości
Czy to podczas krótkiej wiadomości, dłuższego maila, rozmowy z przyjacielem czy komentarza w sieci – słowa, których używamy, mogą zdradzać głębokie wzorce myślenia, odczuwania i relacji z innymi. Każdy z nas ma pewne cechy osobowości, ale gdy stają się one zbyt intensywne lub destrukcyjne, mogą prowadzić do poważnych problemów emocjonalnych i trudności w relacjach.
Osobowość istnieje jako spektrum – nie każdy, kto czasem zachowuje się egoistycznie, jest narcyzem. Jednak nawet łagodne trudności, takie jak wahania nastroju, negatywizm czy manipulacja, mogą ujawniać się w codziennym języku znacznie wcześniej, niż w zachowaniu.
CZYTAJ TEŻ: Związek z narcyzem to emocjonalny rollercoaster. Oto, jak rozpoznać toksyczne schematy!
Jakie słowa zdradzają narcyza?
Osoby z mrocznymi stronami osobowości – narcyzmem, psychopatią czy zaburzeniami borderline – częściej używają wrogo brzmiących i negatywnych słów. W ich wypowiedziach pojawia się więcej przekleństw, słów wyrażających złość („nienawidzę”, „wkurzony”), a znacznie rzadziej słowa budujące więzi („my”, „razem”, „rodzina”).
Przykłady ekstremalne pokazują, że osoby o skrajnie narcystycznych cechach używają bardzo dużo zaimków „ja”, „mnie”, „moje”, a ich wypowiedzi są często pozbawione emocji lub nacechowane dominacją. Podobne wzorce zauważono w listach znanych przestępców, gdzie dominowało samouwielbienie i dystans wobec innych.
Wyniki badań: język osób z zaburzeniami osobowości
Zespół badaczy przeanalizował język ponad 530 osób, prosząc je o napisanie esejów o relacjach. Osoby z wyższym poziomem dysfunkcji osobowości używały języka nacechowanego pilnością i skupieniem na sobie („muszę…”, „potrzebuję…”, „jestem…”), a także więcej słów wyrażających złość i frustrację („wściekły”, „zirytowany”). Rzadziej pojawiały się natomiast słowa budujące bliskość, takie jak „miłość”, „rodzina”, „my”.
Kolejne badania, obejmujące zarówno teksty pisane, jak i rozmowy par, potwierdziły te obserwacje. Język osób z zaburzeniami osobowości był bardziej negatywny, nacechowany silnymi emocjami i skupiony na własnych przeżyciach.
Analiza prawie 67 tysięcy postów z Reddita wykazała, że osoby deklarujące samookaleczenia używały jeszcze bardziej negatywnego, zamkniętego języka, pełnego wyrażeń typu „nie mogę”, „zawsze”, „nigdy”, „całkowicie”. Ich wypowiedzi były też pełne smutku, złości i przekleństw, a znacznie rzadziej odnosiły się do innych ludzi.
Język jako okno do świata emocji i tożsamości
Osoby z zaburzeniami osobowości częściej dzielą się w internecie negatywnymi, skrajnymi przekonaniami na swój temat („moje zdrowie psychiczne”, „objawy”, „diagnoza”, „leki”), a ich wypowiedzi są pełne określeń takich jak „depresyjny”, „samobójczy”, „panika”. Wiele z nich odnosi się do bólu, traumy i trudnych relacji z bliskimi („matka”, „partner”, „związek”).
Te wzorce pojawiają się niezależnie od kontekstu rozmowy, co sugeruje, że głębokie problemy z tożsamością i emocjami mogą ujawniać się w języku na wielu płaszczyznach życia.
Dlaczego warto zwracać uwagę na język?
Analiza języka nie służy do stawiania diagnozy na podstawie pojedynczej rozmowy czy wiadomości. Jednak zauważenie nagłych zmian – wzrostu pilności, negatywności, skrajności, skupienia na sobie i dystansu wobec innych – może być sygnałem, że ktoś przeżywa trudności.
W codziennych sytuacjach – w pracy, podczas randek, w internecie – rozpoznanie wzorców wrogości, negatywności i sztywności emocjonalnej może pomóc w dostrzeżeniu wczesnych sygnałów ostrzegawczych. Szczególnie warto zwrócić uwagę na częste używanie zaimków „ja”, „mnie”, słów wyrażających złość i przekleństw, przy jednoczesnym braku słów budujących więzi społeczne.
Nie chodzi o pojedyncze słowo czy żart, lecz o powtarzający się wzorzec – ton emocjonalny, tematy i nawyki językowe. Subtelne ślady w języku mogą być oknem do świata emocji, tożsamości i relacji drugiej osoby, zanim otwarcie opowie ona o swoich problemach.
Świadome słuchanie i czytanie to klucz do bezpiecznych relacji
Zwracanie uwagi na język pozwala lepiej rozumieć innych, wspierać tych, którzy mogą potrzebować pomocy, i bezpieczniej poruszać się w świecie relacji – zarówno online, jak i offline. To także szansa, by szybciej dostrzec osoby o ciemnych cechach osobowości i uniknąć toksycznych relacji.