Jak dobrać lampy do pomieszczeń według ochrony IP?

Urządzając dom lub mieszkanie, prędzej czy później zajdzie konieczność zakupu urządzeń oświetleniowych. Pierwszym aspektem, na który zwraca się uwagę jest design lampy i to, czy będzie pasowała do wystroju wnętrza. Przestrzegamy jednak by dokładnie przyjrzeć się oznaczeniom na opakowaniu, aby uniknąć niebezpiecznych sytuacji. Nie zawsze bowiem w łazience możesz użyć tej samej lampy co w salonie. Decyduje o tym ochrona IP.
fot. materiały prasowe

Klasy szczelności IP - co to takiego?

IP lampy (z ang. Index of Protection) to jeden z najbardziej istotnych parametrów, który informuje o tym, gdzie bezpiecznie można używać danej oprawy. O tym dlaczego warto stosować lepsze oprawy, np. kinkiet łazienkowy, powiedzą eksperci z salonu oświetlenia Ardant.

“IP jest określoną normą odnoszącą się do szczelności, dotyczącą urządzeń posiadających części elektryczne. “Index of Protection”, wskazuje na wysoki lub niski poziom ochrony danego sprzętu przed różnymi pyłami i drobinami czy wodą poprzez odpowiednio przystosowaną obudowę - mówią eksperci i dodają, że IP składa się z dwóch cyfr. Pierwsza z nich odnosi się do ochrony urządzenia przed ciałami stałymi oraz innymi niebezpiecznymi elementami; zaś druga cyfra – zapewnia ochronę przed cieczami. To ma również wpływ na niszczenie i korozję elementów oświetlenia, jeśli to montowane jest na zewnątrz lub w pomieszczeniach wilgotnych jak łazienka."

Co oznacza klasa szczelności IP44 a co IP20?

Jak już wspomnieliśmy, kod IP składa się z dwóch cyfr. Ich układ nie jest przypadkowy. Pierwsza cyfra zawsze wskazuje na ochronę urządzenia przed ciałami stałymi. Stopień ochrony w tym przypadku ma skalę od 0 do 6, gdzie:

  • 0 oznacza brak ochrony przed ciałami stałymi;
  • 1 – ochrona przed ciałami większymi niż 50 mm oraz przed przypadkowym dostępem do części niebezpiecznych wierzchem dłoni;
  • 2 – ochrona przed ciałami większymi niż 12,5 mm do 50 mm i przed przypadkowym dotknięciem części niebezpiecznych palcem;
  • 3 to ochrona przed ciałami większymi niż 2,5 mm oraz dostępem do części niebezpiecznych narzędziem;
  • 4 oznacza, że urządzenie chronione jest przed ciałami większymi niż 1mm oraz dostępem do części niebezpiecznych drutem;
  • 5 – ochrona przed wnikaniem pyłu w ilościach nie zakłócających pracy urządzenia. To także ochrona przed dostępem do niebezpiecznych części drutem.
  • 6 oznacza całkowitą ochronę przed wnikaniem pyłu oraz przypadkowym dotknięciem części niebezpiecznych.

Druga cyfra kodu określa stopień ochrony przed cieczami. Skala jest tu nieco większa, bo od 0 do 9, gdzie:

  • 0 to brak ochrony. Jeśli istnieje nawet mała szansa na styczność oświetlenia z wodą, to przy takim poziomie ochrony warto zastanowić się nad innym urządzeniem;
  • 1 – zapewnia ochronę przed kroplami wody;
  • 2 – w tym wypadku została zapewniona ochrona przed kroplami wody, nawet gdy kąt nachylenia obudowy lampy zostanie zmieniony do 15 stopni od pionu;
  • 3 – podobna sytuacja, jak powyżej, lecz kąt nachylenia może sięgnąć nawet 60 stopni;
  • 4 – urządzeniu z takim poziomem wodoszczelności nie straszne są chlapnięcia wodą z każdej strony;
  • 5 – w tym wypadku obudowa lampy chroni przed strugą wody (12,5 l/min.) laną z każdej strony;
  • 6 – ta cyfra oznacza, że urządzenie wytrzyma zalewanie silnym strumieniem wody (100 l/min.) ze wszystkich stron;
  • 7 – obudowa lampy jest odporna na zanurzenie w wodzie przez 30 minut na głębokości 15 cm;
  • 8 – przy takim poziomie wodoszczelności urządzenie może być zanurzone w wodzie stale;
  • 9 – ten poziom chroni przed bardzo silną strugą wody, której ciśnienie wynosi 80-100 bar a temperatura +80 stopni Celsjusza.

Zestawienie tych dwóch oznaczeń informuje o ochronie lampy. Przykładowo IP20 oznacza, że do części niebezpiecznych urządzenia nie przedostaną się elementy większe niż 12,5 mm do 50 mm oraz nie dotknie się ich przypadkowo palcem. Urządzenie nie posiada jednak żadnej ochrony przed wilgocią.

IP44 z kolei chroni lampę lub inne urządzenie przed ciałami większymi niż 1 milimetr oraz przed chlapaniem wodą z każdej strony. Oznacza to, lampa może zostać zawieszona na przykład w łazience lub nad zlewem w kuchni.

Jak dobrać lampy o danym IP do pomieszczeń?

Po rozszyfrowaniu kodu IP dopasowanie lampy do konkretnego pomieszczenia nie powinno stanowić kłopotu. Przy tradycyjnym użytkowaniu ochrony przed wilgocią nie potrzebują lampy wykorzystywane w sypialni, salonie, na wewnętrznych klatkach schodowych, korytarzach czy w jadalni. Natomiast wszelkie oświetlenie zewnętrzne, balkonowe, tarasowe, łazienkowe, a czasem również kuchenne, powinno posiadać odpowiednią klasę szczelności. Jaką? Optymalne będą lampy z IP44, ale poniższe również mogą spełniać swoją funkcję.

IP 20 – taka lampa nadaje się wyłącznie do wnętrz i nie powinna oświetlać przestrzeni otwartych (taras, balkon). Można powiesić w salonie, sypialni, jadalni, na korytarzu, pokoju dziecka, gabinecie itp.

IP 21 – chroni przed przypadkowym dotknięciem lampy, a większe owady nie mogą dostać się do jej wnętrza. Taką lampę możesz śmiało zawiesić w kuchni ponieważ jej oprawa jest odporna na skraplającą się parę wodną. Gdzie powiesić: salon, sypialnia, jadalnia, korytarz, kuchnia, łazienka (w miejscach, bezpiecznych od bryzgów i zalania).

IP 44 – to lampa odporna na działanie wilgoci, dzięki czemu oprawa oświetleniowa nadaje się do oświetlenia łazienek. Gdzie powiesić: łazienka, pokoje kąpielowe, zadaszony taras i balkon, elewacja budynku i garażu. Przykładem pięknej lampy o klasie szczelności IP44 jest  kinkiet Tabitha z dekoracyjnymi kryształkami.

IP 65 – lampa jest chroniona przed pyłem i strugami wody, czyli nadaje się do otwartych przestrzeni oraz łazienek. Można powiesić je w łazience, nad prysznicem, na tarasie, w ogrodzie, piwnicy itp. Dodatkowo wysoka ochrona przed pyłem umożliwia wykorzystanie tego rodzaju oświetlenia np. w warsztacie.

IP 67 – lampa o tak wysokiej klasie ochrony przed pyłem i zanurzeniem umożliwia umieszczenie jej w okolicach wanny, prysznica oraz oczka wodnego. Gdzie zamontować: na dole prysznica, we wnętrzu wanny, bezpośrednio nad oczkiem wodnym oraz w basenie nad lustrem wody.

IP68 - to idealne oświetlenie basenowe wodoszczelne, które zapewnia możliwość długotrwałego zanurzenia na głębokości 1 metra.

Lampa IP68 do łazienki, czy to dobry pomysł?

Zapewnienie maksymalnej ochrony domowników przed porażeniem to priorytet większości osób. Niektóre z nich sięgają bo bardzo radykalne metody, jak właśnie kupowanie lamp o najwyższej klasie szczelności do łazienki czy innych pomieszczeń w domu. Z jednej strony to czyn godny podziwu, z drugiej… niepotrzebny wydatek. Pamiętajmy, że wysokiej jakości oświetlenie z najlepszą ochroną IP kosztuje więcej niż standardowe oświetlenie. Wynika to choćby z konieczności użycia specjalistycznych komponentów. Jeśli więc lampa nie będzie używana w wannie lub pod prysznicem, nie ma konieczności stosowania urządzeń o szczelności większej niż IP44. Warto także pamiętać, że producenci dedykują najbardziej szczelne rozwiązania lampom, które docelowo będą użytkowane na zewnątrz, dlatego nie łatwo będzie znaleźć elegancką lampę wewnętrzną o bardzo wysokiej klasie szczelności.